Duurzame, organische, biodynamische of natuurlijke wijnbouw
Wat zijn nu precies de eigenschappen?
Is de wijn op de gebruikelijke conventionele manier gemaakt of hanteert de wijnmaker andere regels en wordt de wijn bijvoorbeeld op natuurlijke of biodynamische wijze gemaakt? Hoe kom je tot een biologische wijn? En wat maakt nu werkelijk het verschil?
In wat volgt licht ik kort toe welke de verschillende manieren van wijnbouw zijn en wat dan net het verschil maakt in je glas.
- Conventionele wijnbouw, hetgeen de meeste druiventelers hanteren als methode om de druiven te ontwikkelen tot rijping betekent het intensief bezig zijn met zoveel mogelijk druiven te kweken die kunnen zorgen voor het wijnsap. Men wil een zo stabiel mogelijke wijn produceren.
De bedoeling is zoveel mogelijk te produceren met zo weinig mogelijk arbeidsintensieve processen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van mechanisatie, chemische besproeiing, irrigatie en klonale selectie van de nieuw aan te planten druiven.
Een wijnboer die het allemaal iets duurzamer wil aanpakken kiest eerder voor duurzame wijnbouw. Hier houden we rekening met duurzaamheid op vlak van:
-
- Economie
- Sociaal
- Natuur en omgeving
De natuurlijke ecosystemen in de wijngaard worden gepromoot, de biodiversiteit wordt behouden, het afval wordt beheerd, er wordt een minimum aan chemische stoffen gebruikt, de energiekosten worden beperkt. Men wil met andere woorden zijn impact op deze planeet beperken.
- Organische wijnbouw gaat nog een stapje verder dan duurzame wijnbouw. Binnen deze idee gaat men op zoek hoe men de structuur van de bodem en de biodiversiteit in de wijngaard kan verbeteren. Men wil de gezondheid en ziektebestendigheid van de druiven en de wijnstok bevorderen. Daarnaast weigert deze manier van werken ook alle synthetische sprays zoals pesticiden.
De bodem bedekken met compost is een veel gebruikte manier om zo de voedingsstoffen voor de wijnstok trager en beter ter beschikking te kunnen stellen voor de wijnstok.
- Biodynamische wijnbouw is gebaseerd op het werk van Rudolf Steiner en Maria Thun. Deze manier van werken bevat elementen uit de organische wijnbouw maar incorporeert daarnaast ook filosofie en kosmologie. De wijngaard wordt gezien als een deel van één systeem met de planeet aarde, de lucht en de andere planeten. Men houdt hier dan bijvoorbeeld rekening met de stand van de maan wanneer men bepaalde handelingen uitvoert in de wijngaard.
Vaak toegepaste prakijken zijn hier het gebruik van koeienhoorns die gevuld worden met mest en begraven in de wijngaard om zo de bodem te bemesten. Ook het strooien van de assen van verbrande zaadjes van onkruid of ongewenste dieren (ratten of spreeuwen bijvoorbeeld). Men gelooft dat dan de ongewenste dieren en onkruid wegblijven.
De gekende certificatie instelling voor deze manier van wijnbouw is Demeter. Als je dit op een fles etiket ziet staan dan weet je dat deze wijn biodynamisch gemaakt geweest is.
- Natuurlijke wijnmakers kiezen ervoor om de oude werkwijzen te behouden en niet te kiezen voor moderne manieren van wijnmaken, dit onder het mum van ‘niets toegevoegd, niets verwijderd’. De wijn wordt gemaakt met een minimum aan menselijke interventies, het gebruik van omgevingsgisten in plaats van gekweekte gisten en minimum toevoeging van sulfieten. De wijnen zouden meer expressief zijn en hun ‘terroir’ naar boven laten komen.
Één ding is in het afgelopen decennium duidelijk geworden: consumenten gaan steeds meer op zoek naar wijnen die op een duurzame manier gemaakt zijn. Daarnaast hebben heel veel wijnmakers te kampen met de opwarming van het klimaat waardoor het te warm wordt voor de druiven en verschillende processen moeten bijgestuurd worden. Om hier deels antwoord op te bieden gaan wijnmakers ook steeds meer gaan kijken richting duurzame wijnbouw, je weet wel, rekening houden met onze ecologische voetafdruk onder meer en bescherming van de biotoop.
Benieuwd hoe de wijnbouwers zich de komende 10 jaar gaan aanpassen!